Bất động sản công nghiệp (BĐS CN) Việt Nam đang vươn mình trở thành điểm đến hấp dẫn cho dòng vốn đầu tư nước ngoài, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao vị thế quốc tế. Tuy nhiên, để giữ vững đà phát triển và khai thác tối đa tiềm năng, ngành này cần nhanh chóng thích ứng với xu hướng đầu tư xanh, đồng thời giải quyết những thách thức về pháp lý và chính sách.
Sức hút không thể chối từ của đất công nghiệp
Từ những khu sản xuất đơn giản, BĐS CN Việt Nam đã chuyển mình mạnh mẽ, trở thành những khu công nghiệp hiện đại, kiểu mới, cung cấp cơ sở hạ tầng và tiện ích cơ bản cho doanh nghiệp.
Theo ông Lê Trọng Minh, Tổng biên tập Báo Đầu tư, tại Diễn đàn Bất động sản công nghiệp Việt Nam (VIPF) 2024, Việt Nam được đánh giá là điểm sáng thu hút FDI trong trung và dài hạn nhờ vào:
- Nền tảng kinh tế vững chắc: Việt Nam kiểm soát lạm phát tốt, tăng trưởng kinh tế tích cực, GDP đạt 5,05% trong năm 2023 và dự báo đạt 6,5 – 7% trong năm 2024.
- Môi trường kinh doanh hấp dẫn: Vốn FDI đăng ký đạt trên 39,4 tỷ USD trong năm 2023, tăng 34,5%, vốn giải ngân đạt mức kỷ lục 23,2 tỷ USD.
- Vị thế quốc tế được nâng tầm: Việt Nam đang trở thành tâm điểm chú ý của chuỗi cung ứng ngành bán dẫn, thu hút đầu tư từ các tập đoàn lớn như Amkor, NVIDIA, Hana Micron.
- Hội nhập sâu rộng: Việt Nam tham gia và triển khai hiệu quả 16 Hiệp định FTA đã ký và 3 FTA đang đàm phán, được xếp vào nhóm 20 nền kinh tế có quy mô thương mại lớn nhất thế giới.
- Nguồn lực dồi dào: Việt Nam sở hữu nguồn nhân lực dồi dào với gần 100 triệu dân, cùng với hệ thống kết cấu hạ tầng đang được đầu tư đồng bộ, giảm chi phí vận tải, logistics, chi phí đầu vào của doanh nghiệp.
Nắm bắt “sóng xanh”, định hình tương lai
Xu hướng đầu tư xanh đang là động lực chính thúc đẩy sự phát triển của BĐS CN trên toàn cầu. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này, với các cam kết quốc tế về phát triển bền vững và nỗ lực xanh hóa nền kinh tế.
- Xu hướng đầu tư xanh: Nhiều nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước, đặc biệt các nhà đầu tư nước ngoài như LEGO, Heineken… đã quan tâm đặc biệt đến sản xuất xanh, xây dựng các nhà máy trung hòa carbon, sử dụng năng lượng tái tạo, năng lượng xanh cho các hoạt động sản xuất – kinh doanh.
- Khu công nghiệp sinh thái: Khu công nghiệp sinh thái đang trở thành tiêu chí lựa chọn của các nhà đầu tư nước ngoài, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, lợi ích kinh tế song hành với trách nhiệm với cộng đồng và xã hội, đặc biệt gắn với các tiêu chí ESG.
- Kế hoạch xanh hóa: Bộ Kế hoạch và Đầu tư định hướng đến năm 2030, sẽ có 40 – 50% địa phương có kế hoạch chuyển đổi các khu công nghiệp hiện hữu sang khu công nghiệp sinh thái, 8 – 10% địa phương có định hướng xây dựng khu công nghiệp sinh thái mới từ bước lập quy hoạch.
Thách thức kép, cơ hội kép đối với các nhà đầu tư
Để thu hút dòng vốn đầu tư xanh hiệu quả, Việt Nam cần giải quyết những thách thức về pháp lý và chính sách:
- Khung pháp lý chưa hoàn thiện: Nhiều vấn đề pháp lý về việc hình thành, phát triển khu công nghiệp sinh thái, thiếu những quy định cụ thể khi chuyển đổi các khu công nghiệp hiện hữu.
- Thiếu đồng bộ: Các yêu cầu về khu công nghiệp xanh – thông minh vẫn còn rải rác, gây khó khăn trong việc thực hiện.
- Chính sách hỗ trợ chưa đủ: Chưa có chính sách hỗ trợ về thuế thu nhập cho các doanh nghiệp đã đạt được chứng nhận doanh nghiệp sinh thái, cũng như những chính sách về thuế đối với nhà phát triển hạ tầng để khuyến khích triển khai, xây dựng khu công nghiệp đạt chứng nhận khu công nghiệp sinh thái.
Tầm nhìn chiến lược để phát triển bền vững
Để hiện thực hóa tầm nhìn chiến lược về phát triển bền vững cho BĐS CN, Việt Nam cần có những bước đi quyết liệt và đồng bộ. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang nỗ lực hoàn thiện đề xuất xây dựng Luật Khu công nghiệp, khu kinh tế, đồng thời cam kết phối hợp chặt chẽ với các địa phương để tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển khu công nghiệp sinh thái.
Cùng với đó, các địa phương và nhà đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp cần tiên phong trong việc áp dụng những giải pháp đột phá, tập trung vào các trọng tâm sau:
- Phát triển mô hình khu công nghiệp mới: Khuyến khích phát triển các mô hình khu công nghiệp mới như khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp hỗ trợ, khu công nghiệp chuyên ngành, khu công nghiệp công nghệ cao; khu kinh tế chuyên biệt, khu phi thuế quan, khu thương mại tự do…
- Lấy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo làm trụ cột: Chuyển hướng sang chủ động kiến tạo, tạo môi trường cho các doanh nghiệp công nghệ, start-up được hình thành và phát triển.
- Thu hút đầu tư có chọn lọc: Tập trung vào các ngành, lĩnh vực ưu tiên, phát triển sản xuất, công nghiệp, dịch vụ trên nguyên tắc tiết kiệm và sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai.
Bất động sản công nghiệp Việt Nam đang ở vị trí thuận lợi để đón đầu xu hướng đầu tư xanh, thúc đẩy phát triển bền vững. Tuy nhiên, việc giải quyết những rào cản về pháp lý và chính sách, đồng thời nâng cao năng lực nội tại của doanh nghiệp là điều cần thiết để thực hiện thành công mục tiêu này.
