Trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng chung còn nhiều khó khăn, dòng vốn đổ vào bất động sản lại tăng trưởng mạnh mẽ, trở thành “trụ đỡ” cho nhiều ngân hàng. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những lo ngại về rủi ro bong bóng và khả năng tiếp cận vốn của người mua nhà thực sự.
Bất động sản là “con át chủ bài” của tăng trưởng tín dụng
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng và số liệu từ các ngân hàng, tín dụng vào bất động sản đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ:
- Dư nợ tín dụng bất động sản tăng vọt: Chỉ trong 2 tháng đầu quý II/2023, các ngân hàng đã “rót” thêm 42.640 tỷ đồng vào thị trường này, nâng tổng dư nợ lên 1,2 triệu tỷ đồng.
- Nhiều ngân hàng “dốc vốn” cho bất động sản: Vietbank ghi nhận tín dụng bất động sản tăng 25%, chiếm tỷ trọng 22,5% tổng dư nợ. Nam A Bank cũng chứng kiến mức tăng trưởng tương tự với 32%, cho thấy sự dịch chuyển mạnh mẽ của dòng vốn vào lĩnh vực này.
Các phân khúc “hút vốn” mạnh mẽ nhất bao gồm:
- Dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, phát triển nhà ở: 318.799 tỷ đồng
- Cho vay xây dựng, sửa chữa nhà để bán, cho thuê: 126.794 tỷ đồng
- Đầu tư kinh doanh bất động sản khác: 424.422 tỷ đồng
Vì sao ngân hàng “mặn mà” với bất động sản?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc dòng tiền đổ mạnh vào bất động sản, trong đó nổi bật là:
- Nhu cầu vay vốn lớn và ổn định: Bất động sản luôn được xem là kênh đầu tư hấp dẫn, thu hút nhu cầu vay vốn lớn và ổn định từ cả doanh nghiệp và cá nhân.
- Giảm thiểu rủi ro nợ xấu: Tài sản thế chấp là yếu tố quan trọng giúp ngân hàng kiểm soát rủi ro. Với tài sản đảm bảo là bất động sản, rủi ro nợ xấu được đánh giá là thấp hơn so với các lĩnh vực khác.
- Kỳ vọng vào chính sách hỗ trợ: Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội cùng các chính sách điều hòa giá đất được kỳ vọng sẽ tạo động lực cho thị trường và thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.
Lo ngại về bong bóng và khả năng tiếp cận của người mua nhà thực sự
Bên cạnh những tín hiệu tích cực, giới chuyên gia cũng bày tỏ lo ngại về nguy cơ bong bóng bất động sản và khả năng tiếp cận vốn của người mua nhà thực sự:
- Giá nhà cao so với thu nhập: Tỷ lệ giá nhà trên thu nhập của người dân Việt Nam đang ở mức cao, gấp 4-5 lần so với khuyến nghị, khiến nhiều người khó tiếp cận được nguồn vốn vay mua nhà.
- Rủi ro đầu cơ: Dòng vốn chảy mạnh có thể tạo đà cho giới đầu cơ “thổi giá”, đẩy thị trường phát triển thiếu bền vững và tiềm ẩn rủi ro bong bóng.
Giải pháp nào cho thị trường BĐS phát triển bền vững?
Để đảm bảo thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, cần có sự kết hợp đồng bộ từ nhiều giải pháp:
- Kiểm soát chặt chẽ dòng vốn: Ngăn chặn tình trạng đầu cơ, “thổi giá”, đảm bảo dòng vốn chảy vào đúng mục đích và đối tượng.
- Thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ: Gỡ khó cho người mua nhà thực sự, đặc biệt là phân khúc nhà ở xã hội.
- Minh bạch thông tin thị trường: Cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về thị trường bất động sản giúp người dân ra quyết định đầu tư đúng đắn.
Tăng trưởng tín dụng dựa vào bất động sản là con dao hai lưỡi. Cần có cái nhìn toàn diện và giải pháp đồng bộ để vừa khai thác hiệu quả tiềm năng của thị trường bất động sản, vừa kiểm soát rủi ro và đảm bảo an toàn cho hệ thống tài chính.
